5 BÀI HỌC XƯƠNG MÁU CHO NGƯỜI ĐI LÀM.

1. Tin ai chứ đừng tin hoàn toàn vào ….. “Đồng Nghiệp”

Trong môi trường công việc, nếu bạn có những người cộng sự mà mình có thể tin tưởng về tiến độ và chất lượng kết quả thì đó là một điều may mắn tuyệt vời. Tuy nhiên, có tin đến mấy thì cũng phải tách bạch được công việc và cuộc sống riêng. Để đồng nghiệp biết được quá nhiều về cuộc sống riêng tư là một hạt mầm xấu, nó sẽ nảy nở lớn dần và tạo ra những vấn đề không cần thiết, vào những lúc mà ta không ngờ tới.

Đôi khi người mà ta kể họ cũng k có ý xấu, nhưng không có gì đảm bảo theo năm tháng câu chuyện mà ta kể cho họ sẽ chỉ dừng ở họ. Tam sao thất bản, chuyện qua càng nhiều người thì càng biến tướng, đôi khi k phải là họ kể sai chuyện, mà chỉ cần kể thiếu 1 chút thôi, bản chất có thể đã khác.

Nói vậy k có nghĩa là phải sống cô lập bản thân với xung quanh. Vẫn có thể hòa đồng, vẫn có thể chia sẻ, nhưng mỗi người phải xác lập 1 giới hạn, phải nghĩ kỹ xem đâu là phạm vi những điều có thể chia sẻ.
Chồng bạn kiếm được bn tiền 1 tháng, quá khứ bạn có những sai lầm hoặc nỗi đau gì, thậm chí là nhận xét cá nhân của bạn về sếp/đồng nghiệp khác?…. Đó là ví dụ của 1 số thông tin bạn cần cân nhắc thật kỹ trước khi chia sẻ. Có những chuyện tốt nói ra thì bị ghen tị đố kỵ, có những chuyện buồn nói ra thì bị xa lánh xì xào.

Nhiều người rơi vào cái bẫy “câu chuyện làm quà”. Tức là lấy câu chuyện riêng tư ra chia sẻ để tạo không khí thân mật. Tuy nhiên ngày rộng tháng dài, k thể biết trước điều gì sẽ xảy ra đâu.

2. Đừng biến cái sai của người khác thành cái sai của mình

Cách đây mười mấy năm mình đã gặp 1 vụ, nhân viên quảng lý gg ads của cty có mâu thuẫn với quản lý nên xin nghỉ. Chắc là do nóng giận mất khôn, nvien đã xóa hết các qcao của cty + 1 loạt các file dữ liệu báo cáo quan trọng rồi block quản lý trên Skype (thời đó đang phổ biến) và tắt điện thoại. Sau đó cty rất căng thẳng, dọa đưa bạn kia ra kiện hoặc công khai hồ sơ nhân sự lên mxh. Bạn kia sau đó có vẻ cũng nhận ra sai lầm và rất lo sợ.

Chưa bàn đến việc ai sai trước, khi một vụ việc xảy ra có tính chất nhạy cảm, mỗi người phải giải quyết bằng tất cả lý trí. Đôi khi người ta sai trước, nhưng mình phản ứng lại bằng cảm tính theo một cách cực đoan sai lầm, thì mình lại là người sai sau, thậm chí cái sai sau có khi còn tệ hơn cả cái sai trước, đấy là rất dở hơi.

3. Thói quen xác nhận trên văn bản

Đã bao lần bạn tham gia những cuộc cãi vã vớ vẩn bắt nguồn từ lỗi trong quá trình giao tiếp. Lúc họp thì chốt một ý, xong đến lúc làm ra kết quả lại bảo ngày xưa có chốt như thế đâu?

Họp xong phải có biên bản, sau đó yêu cầu các bên tham gia confirm trên các nội dung đã ghi chú, đấy là điều tối thiểu cần phải làm để giảm thiểu những rủi ro hiểu nhầm.

Nhưng đấy là những cuộc họp chính thức, còn trong thực tế làm việc hàng ngày, có cả chục cuộc họp nhỏ là những cuộc trao đổi bằng miệng giữa các đồng nghiệp. Đây cũng là một lỗ hổng lớn nếu không kiểm soát.

Mình rất thích trao đổi bằng miệng qua mạng hoặc gặp trực tiếp, vì như thế sẽ thảo luận được sâu vào vấn đề, chat nói nhiều rất mỏi tay. Nhưng sau những trao đổi có yếu tố quan trọng, mình đều chủ động hoặc yêu cầu đối phương confirm lại các nội dung đã thống nhất, có thể đơn giản qua chat cũng được. Một chút như vậy thôi nhưng văn bản vẫn giá trị hơn nhiều so với lời nói.

Chưa kể, việc tóm tắt lại ý chính của cuộc thảo luận cũng là 1 cơ hội tốt để rà soát những vấn đề phát sinh, tránh việc 2 bên hiểu kiểu mơ hồ, tưởng là đã trao đổi rõ ràng nhưng thực ra còn nhiều vấn đề chưa đào sâu.

4. Ai chịu trách nhiệm thì người đó có quyền ra quyết định.

Đã là con người thì ai cũng có cái TÔI, to bé tùy lúc tùy người, nhưng rõ ràng là ai cũng ít nhiều có nhu cầu khẳng định bản thân mình.

Nếu bạn thực sự ngồi xuống và bình tâm lại để nhìn nhận, thì chắc chắn sẽ có lúc bạn xắn tay áo lên tranh luận không phải để bảo vệ điều đúng đắn, có thể lúc đó bạn chỉ đang bảo vệ cho cái tôi của mình mà thôi.

Người làm nội dung đôi khi phải cãi nhau với sếp để bảo vệ ý tưởng của mình.
Design đôi khi phải cãi nhau với Copywritter để bảo vệ bố cục thiết kế.
Dev đôi khi phải cãi nhau với BA về phương án giải pháp tính năng.

Trong doanh nghiệp thì mỗi người một chuyên môn, tuy nhiên không bao giờ có chuyện các chuyên môn rạch ròi đến mức việc ai người đấy có thể tự quyết hoàn toàn. Các đầu việc đều ít nhiều ảnh hưởng đến nhau, vì vậy chuyện các đồng nghiệp tranh luận để tìm ra lựa chọn tốt nhất là điều phải làm. Nhưng chỉ cần nhớ 1 điều đơn giản như này là những cuộc thảo luận sẽ hiệu quả hơn nhiều: Ai chịu trách nhiệm thì người đó có quyền ra quyết định.

Tức là các bạn cứ tranh luận đi, đưa hết ra các góc nhìn, dự đoán, cảm nhận, thậm chí là các thông tin mà các bạn nắm được (phải đi kèm với đánh giá mức độ xác thực từng nguồn tin),… rồi sau đó nếu giữa các đồng nghiệp không tìm được tiếng nói chung về quyết định, thì cứ để cho người chịu trách nhiệm cuối của đầu việc đấy lựa chọn.

Một lựa chọn đi kèm với trách nhiệm, nó khó khăn hơn rất nhiều so với lựa chọn chỉ dựa trên 1 góc nhìn cá nhân. Vì khi phải chịu trách nhiệm, ta sẽ phải rà soát mọi khía cạnh của từng lựa chọn, có những lúc ta phải chọn những phương án trông rất tệ, nhưng nó lại là tốt nhất trong bối cảnh ấy. Người làm sếp k phải lúc nào cũng chọn thứ đẹp nhất hay thú vị nhất, còn rất nhiều yếu tố phải đặt lên bàn cân cho một quyết định mà.

Tôi k nói các bạn phải nhường nhịn hay không được đấu tranh khi đi làm, cái tôi nói là về mục tiêu và kết quả.

Về mục tiêu, thì tranh luận đúng là để các bên liên quan có được những góc nhìn rộng và sâu hơn, xóa những điềm mù về nhận thức hoặc thông tin trước khi ra quyết định, chứ k phải là để bảo vệ cái tôi của mình.
Về kết quả, thì nếu phương án của bản thân mình không được chọn mình vẫn thấy bình thường. Có thể buồn chút thôi, nhưng k đến nỗi tổn thương, thậm chí thù hận với sếp hoặc đồng nghiệp. Như vậy ta đi làm cũng thanh thản hơn, cảm xúc tốt hơn, thấu hiểu sếp và đồng đội hơn, năng suất lại tăng một cách tự nhiên.

Vậy nên trước khi tranh luận họp hành, việc xác định trọng tâm thảo luận và người chịu trách nhiệm cho vấn đề đó là việc vô cùng quan trọng

Chủ quán trà đá!