Quán trà đá Digital Marketing

Bước chân vào nghề Digital như nào, bắt đầu học Digital Marketing ra sao (Part 2).

nghề digital marketing

Xin chào các bạn, lời đầu tiên tôi xin được nói câu tạ lỗi. Do thời gian vừa rồi quá bận nên tôi delay mất đúng 1 tháng mới up được Part 2.
Ở Part 1, chúng ta đã thấy được một bức tranh tổng quan về nghề Digital. Các bạn đã hình dung ra, nếu bước chân vào nghề này thì sẽ có những hướng đi nào. Bây giờ, tôi sẽ tiếp tục cùng với các bạn vẽ ra một bức tranh chi tiết hơn: “Lộ trình 5 bước chân vào nghề Digital”.

Ai chưa đọc Part 1 thì đọc TẠI ĐÂY

Vâng, như thường lệ, lại tiếp tục là một bài viết cực kì dài và lan man

Bước 1: Chọn một công cụ để kiếm sống (
tối quan trọng)

Câu chuyện đầu tiên luôn là câu chuyện tiền đâu. Để bắt đầu quá trình học tập và phát triển trong nghề Digital, điều đầu tiên phải giải quyết đó là: tiền đâu mà học, tiền đâu mà sống???

Vì vậy, điều đầu tiên bạn phải làm, đó là chọn ra một kênh/công cụ chủ lực để học cho thành thạo. Để giải thích thế nào là thành thạo, tôi tạm chia khả năng sử dụng một kênh/công cụ thành 3 level như sau (tôi sẽ đưa ra mô tả và dùng kênh FB làm ví dụ):

I. Khả năng sử dụng kênh/ công cụ:

1. Level 1 – Gà mờ:

Nhóm này mới tìm hiểu kênh trong một thời gian ngắn, đọc cái gì cũng thấy mới thấy lạ, rất hay thần tượng các chuyên gia, biết triển khai những đầu việc cơ bản.

Ví dụ kênh FB: Biết tạo page, tạo group, biết cách đăng bài, biết cách set quảng cáo cơ bản, biết một số cách câu like share,….

Ngoài ra còn 1 định nghĩa bổ sung nữa về nhóm Gà Mờ, đó là: Nếu như bạn làm mà không biết mình đang làm cái gì, không hiểu cơ chế tại sao mình phải làm như vậy. Bạn làm theo sự chỉ đạo, làm theo học mót được đâu đó,… Những trường hợp như vậy, kể cả bạn biết làm thì cũng vẫn là Gà mờ

2. Level 2 – Thành Thạo:

Nhóm này đã tìm hiểu về kênh từ 1 năm trở lên. Biết lập kế hoạch, biết đánh giá hiệu quả và thiết lập KPI, quản lý đội nhóm vận hành kênh, sử dụng các chức năng của công cụ một cách thành thạo.

Ví dụ kênh FB: Biết lập kế hoạch sử dụng FB, biết toàn bộ các hình thức qcao FB, biết các cơ chế đấu thầu thủ công và tự động, biết tạo lập và quản lý hệ thống tài khoản quảng cáo, biết làm các chiến dịch viral trên FB, biết cách phân loại và tạo ra những content khác nhau cho những mục tiêu khác nhau,…..

3. Level 3 – Chuyên gia:

Để nói về nhóm này, thì thật sự là khó để phân định rạch ròi. Gần đây đã có khá nhiều cuộc tranh luận nổ ra trên mạng về vấn đề “Có quá nhiều Chuyên Gia tự xưng”.

Ở Part 1, tôi đã đưa ra khái niệm về “Chuyên Gia”, tuy nhiên điều quan trọng là, đến khi nào thì chúng ta có thể nhận mình là “Chuyên Gia”, đó mới là điều cần tranh cãi.

Vậy, hôm nay tôi xin phép được đưa ra góc nhìn của bản thân tôi như sau. Bạn có thể nhận mình là chuyên gia về kênh/công cụ khi bạn đạt đủ 3 yếu tố:

Nếu đạt được 3 yếu tố trên, bạn bắt đầu có thể tự hào mình là chuyên gia về 1 kênh/công cụ. Tuy nhiên, các yếu tố trên cũng rất khó để đánh giá định lượng một cách chính xác.

VÌ VẬY, ĐÔI KHI VIỆC BẠN CÓ PHẢI LÀ MỘT CHUYÊN GIA HAY KHÔNG, PHỤ THUỘC VÀO VIỆC BẠN CÓ DÁM NHẬN MÌNH LÀ MỘT CHUYÊN GIA HAY KHÔNG.

Nói lan man một lúc, giờ quay lại vấn đề chính, ở bước 1, mỗi người phải tự tìm lấy 1 kênh/công cụ và học hỏi thành thạo, tức là tối thiểu đạt Level 2. Việc đạt Lv2 sớm hay muộn phụ thuộc vào tốc độ học hỏi,phương pháp học và khả năng tiếp thu của mỗi người. Ngoài ra, độ khó và phức tạp của kênh/công cụ cũng ảnh hưởng nhiều. Riêng phần phương pháp học hỏi, mình sẽ có 1 bài viết chia sẻ riêng sau.

Việc thành thạo một kênh/công cụ sẽ giúp bạn một số điều sau:

Ok, vậy là chúng ta đã thống nhất với nhau là sẽ chọn 1 kênh/công cụ để thành thạo đầu tiên. Vậy câu hỏi tiếp theo là:

II. Chọn kênh/công cụ như thế nào?

Có quá nhiều option cho các bạn, tôi không thể đưa ra lời khuyên là nên chọn kênh gì. Kênh/công cụ phổ biến thì sẵn tài liệu để học, tuy nhiên khá là khó để tạo nên sự khác biệt. Kênh/công cụ ít người làm thì dễ tạo dấu ấn thương hiệu cá nhân, tuy nhiên bạn sẽ phải tự mày mò nghiên cứu rất nhiều, thậm chí phải tự sáng tạo ra cái mới chứ k thể đi học ai được.

Mình sẽ liệt kê dưới dây 1 số nhóm kênh/công cụ phổ biến, và phù hợp để bạn start với nghề Digital. Lưu ý: Việc bạn chọn kênh để start sẽ định hình phong cách làm nghề của bạn sau này, vì vậy nên chọn lựa kĩ nếu có thể.

1. Nhóm kênh Social: Facebook

Chọn nhóm này, công việc của bạn sẽ xoay quanh việc giao tiếp với khách hàng qua mạng xã hội. Người start ở nhóm này sẽ có xu hướng phát triển nghề theo hướng xây dựng Brand, xây dựng cộng đồng, làm các chiến dịch sáng tạo.

2. Nhóm các công cụ Ads: Facebook ads, Google ads (GDN, Adword, Yotube), zalo ads, adnetwork,…

Chọn nhóm này, công việc của bạn sẽ xoay quanh các yếu tố kĩ thuật quảng cáo và copywrite. Người start ở nhóm này sẽ có xu hướng phát triển nghề theo hướng thúc đẩy doanh số, đi sâu vào kĩ thuật.

3. Nhóm SEO

Chọn nhóm này, công việc của bạn sẽ xoay quanh việc tối ưu web và content. Người start ở nhóm này sẽ có xu hướng phát triển nghề theo hướng quản trị website, quản trị hệ thống.

4. Nhóm Content – CopyWrite

Chọn nhóm này, công việc của bạn sẽ chỉ tập trung vào việc xây dựng các hệ thống nội dung. Người start ở nhóm này sẽ định hình rất rõ là phát triển theo hướng sáng tạo, tìm kiếm insight, đề xuất bigidea,…

5. Nhóm Tracking – Analysis, Nhóm nghiên cứu trải nghiệm người dùng.

Chọn 2 nhóm này, công việc của bạn sẽ xoay quanh các phương pháp theo dõi và đo lường quảng cáo, đọc các hệ thống báo cáo để đưa ra phân tích, từ đó đưa ra các quyết định giúp tối ưu quảng cáo hoặc trải nghiệm người dùng. Đây là 2 nhóm rất đặc thù, không nhiều người nghiên cứu sâu. Những người Start ở nhóm này sẽ chơi rất thân với các bạn ở nhóm Ads.

6. Một số nhóm khác: Email, App, Affiliate,…

Bệnh cạnh việc tập trung vào học hỏi chuyên sâu 1 công cụ. Các bạn có thể học thêm 1 số kĩ năng bổ trợ như: Thiết kế, code, làm landingpage,…

Những kĩ năng bổ trợ sẽ giúp bạn trở thành một người thực chiến hơn, ít phụ thuộc vào người khác hơn. Ví dụ:

Những kỹ năng này không quyết định bạn có thành công hay không, tuy nhiên nếu có, chắc chắn nó sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian đến vạch đích.

TÓM LẠI: BƯỚC 1 LÀ TÌM MỘT KÊNH/CÔNG CỤ PHÙ HỢP VỚI KHẢ NĂNG VÀ SỞ THÍCH CỦA BẢN THÂN, BẰNG MỌI GIÁ HỌC HỎI THÀNH THẠO CÔNG CỤ NÀY.

Bước 2: Xác định phong cách bản thân

Như ở part 1 tôi đã chia sẻ, bạn có 2 hướng để sống với nghề Digital: 1 là chuyên gia, 2 là quản lý. Dù bạn có chọn phong cách nào, cũng đều cần có 1 nền tảng trình độ tốt ở bước 1.

I. Nếu bạn chọn hướng đi Chuyên Gia.

Sau khi hoàn thành Level 2 – Thành Thạo, hãy tiếp tục phát triển kiến thức của mình theo cả chiều sâu lẫn chiều rộng (Ứng dụng kênh trong nhiều lĩnh vực khác nhau), đến bao giờ bạn tự tin nhận mình là chuyên gia thì thôi (Gọi là thôi nhưng vẫn phải liên tục update kiến thức, ở cái giới digital này, chỉ 3 tháng k update là thành người lạc hậu r chứ đừng nói là Chuyên Gia)

II. Nếu bạn chọn hướng đi Quản Lý

Hãy trang bị những kiến thức cần có của một Manager (Đọc lại part 1). Sau khi hoàn thành Level 2 – Thành Thạo về một kênh, bạn đã có được những kết quả đáng kể trong công việc. Đây là lúc bạn thể hiện mình ở những mảng việc lớn hơn như lập kế hoạch, lập hệ thống kpi báo cáo, quản trị đội nhóm,…. Hãy tìm kiếm những cơ hội để làm Leader/Manager ngay khi có thể, có thể bắt đầu với những doanh nghiệp nhỏ. Dần dần, bạn sẽ lên được Manager ở những công ty lớn hơn.

Tuy phân ra như vậy, nhưng đôi khi bạn không nhất thiết phải chọn 1 trong 2. Có người vừa là chuyên gia, vừa làm quản lý. Tuy nhiên, việc xác định phong cách ngay từ đầu, sẽ giúp bạn xác lập mục tiêu sớm, và có những bước đi phù hợp.

Bước 3: Học hỏi thêm các kiến thức nền tảng về Marketing

Digital Marketing (DM) đơn giản chỉ là làm Mkt trên nền tảng kĩ thuật số. Vì vậy, làm DM không thể thoát khỏi tư duy chung của Mkt. Vậy, để bước chân vào nghề Digital bạn nên dành thời gian tìm hiểu những nguyên lý cơ bản của MKT, tìm hiểu những công cụ khác của MKT (Trade Mkt, PR,…). Điều này giúp cho bạn 2 điều:

Đáng lẽ, bước này phải là bước đầu tiên. Tuy nhiên, không phải ai cũng xuất thân được học hành bài bản về MKT ngay từ đầu. Đa số những người làm MKT hiện nay đều thiếu kiến thức nền tảng, nên việc tự học để bổ sung những kiến thức còn thiếu là việc vô cùng quan trọng.

Bước 4: Sống với nghề Digital

Sau khi bạn đã trở thành một Chuyên Gia hoặc một Digital Manager chính hiệu, môi trường làm việc của bạn sẽ không chỉ bó hẹp trong Client hoặc Agency như tôi đã đề cập ở part 1.

Việc lựa chọn Client hoặc Agency là bắt buộc khi bạn chập chững vào nghề. Chỉ có ở những nơi đó, bạn mới có môi trường để học chuyên sâu một kênh hoặc tìm hiểu đa kênh. Chỉ ở đó bạn mới có cơ hội để thử nghiệm các ý tưởng của mình bằng tiền và sản phẩm của người khác (Trích lời a Donny Chu: chỉ ở đó bạn mới dùng tiền người khác để trả giá cho các cái ngu của mình)

Sau khi đã đạt được những thành quả nhất định, các cơ hội sẽ mở rộng với bạn. Bạn có thể lựa chọn một số hướng đi khác như sau:

Bước 5: Phát triển các kĩ năng chung về quản trị Business

Bước này vốn ban đầu sẽ không có trong bài viết này. Tôi định gói gọn kiến thức để hướng đến những bạn mới chập chững bước vào nghề Digital. Phần kiến thức này theo tôi có vẻ hơi xa xôi với các bạn Newbie. Tuy nhiên, trong một buổi nghe lỏm được anh Bui Quang Tinh Tu chia sẻ, tôi biết không ai muốn mãi mãi làm thuê cả đời. Rồi đến một lúc nào đó, các Digital Marketer sẽ tính để việc sở hữu business riêng (Ví dụ như mở Agency nè). Vì vậy, tôi đã đưa thêm Bước này vào bài viết.

Bên cạnh việc học hỏi và phát triển các kĩ năng Marketing, hãy dành thời gian để nghiên cứu các kiến thức khác về Business như: Tài chính, Quản trị nhân sự, Kế Toán, Hành Chính, … Tất cả những kiến thức giúp bạn điều hành một doanh nghiệp tổng thể, như một CEO. Trong thực tế, có rất nhiều các anh chị đi trước đã chuyển từ vị trí CMO sang vị trí CEO một cách ngon lành. Để có được điều đó, họ đã dành nhiều năm tích lũy những kiến thức quản trị Business nói trên.

Trên đây là 5 bước trong lộ trình sống với nghề Digital. Cám ơn các bạn đã dành thời gian đọc bài viết lê thê này. Thấy hay chia sẻ giúp mình nhé

Hanoi, 24/09/2018
-Phùng Thái Học-

Xem thêm các bài viết khác cùng chủ đề tại chuyên mục Digital Marketing

Exit mobile version